Kwaliteitsborger, de nieuwe bouwinspecteur

De bouwwereld staat op een keerpunt, nu medio 2016. De Wet kwaliteitsborging voor het bouwen komt er aan, dit levert de bouwsector een komen en gaan op van rollen en functies. Bouwinspecteur wordt kwaliteitsborger. Maar tegelijk gloort aan de horizon alweer een nieuw Bouwbesluit 2019, het Besluit bouwen leefomgeving. Als onderdeel van de nieuwe Omgevingswet 2019 komt het nieuwe Bouwbesluit 2019 om het opdrachtgevers, consumenten, architecten en bouwers makkelijker te maken met minder regels.

Kwaliteit in de bouw

Sinds mensenheugenis neemt de opdrachtgever een aannemer in de armen om zijn droom te laten verwezenlijken. Gek is wel dat de opdrachtgever veelal ook nog een toezichthouder / opzichter in de armen neemt om te controleren of die aannemer wel bouwt zoals de opdrachtgever het bedoeld heeft. Je verwacht dat de aannemer in dienst staat van de opdrachtgever en het zijn opdrachtgever naar het zin wil maken. Uiteraard moet de aannemer een plak kaas op zijn brood kunnen verdienen, dus met goede oplossingen tijdens de uitvoering ervoor zorg dragen voor efficiëntie. Tevens voert hij de wensen en eisen van de opdrachtgever, inclusief de wettelijke verplichtingen die toch al minimaal zijn, aantoonbaar uit.

Hier ligt hem nu net het probleem de afgelopen decennia. Niemand maar dan ook niemand maakt aan de opdrachtgever duidelijk en helder, dat de droom die de opdrachtgever wil verwezenlijken voldoet, met redenen omkleed dat zijn bouwwerk voldoet aan de wensen en de (wettelijke) eisen. Ook de gemeente niet die bouwwerken beoordelen en uiteindelijk vrijgeven voor gebruik.

Rol overheid

Heel veel spelregels zijn opgezet door de wetgever op het gebied van verkrijgen van vergunningen en eisen waaraan een bouwwerk moet voldoen. Voor de bouwsector zijn we verwent met de Woningwet, Omgevingswet, Bouwbesluit en vele andere regels en eisen voor de droom van de opdrachtgever. De één ziet de eis als maximale invulling van het bouwwerk, de ander ziet deze als minimale eis. Duidelijk is wel dat het aantoonbaar voldoen aan alle eisen niet een hoge prioriteit heeft bij alle bouwpartners. Zowel bij de opdrachtgever niet, die er niet om vraagt, de aannemer die niet aantoont en de gemeente die niet controleert.

Resultaat: bouwwerken voldoen niet aan de gesteld regels van de wet en de opdrachtgevers. Dit met soms verschrikkelijke drama’s aan toe in de bouwwereld. Groot en klein leed tot gevolg.

Maar als de overheid niet controleert en handhaaft, waarom stellen ze dan eisen?

Kwaliteitsborger

Met een terugtredende landelijke overheid en de lokaal de gemeente is het nu middels de komende Wet kwaliteitsborging voor het bouwen de kans voor de markt om eindelijk eens aan te tonen dat de droom wordt geleverd. Dat inmiddels hun professionele tak van sport zelf staat is om aantoonbaar aan de opdrachtgever aan te geven dat zijn droom wel degelijk voldoet aan zijn wensen en de wettelijke eisen. De rol van de kwaliteitsborger is geboren.

De kwaliteitsborger is de nieuwe bouwinspecteur. Hij/zij toont aan, naar de opdrachtgever, dat de architect en de aannemer, plus het gehele leger van bouwadviseurs, wel degelijk leveren wat de opdrachtgever vraagt. Geen toezichthouder / opzichter en gemeentelijke bouwinspecteur meer nodig. Deze personen zullen zich gaan transformeren naar kwaliteitsborger .

Middels een externe controle op de organisatie van de kwaliteitsborger, geniet hij het vertrouwen dat zijn positieve verklaring die hij afgeeft bij de oplevering van het bouwwerk, tot stand is gekomen door een gedegen, transparante en reproduceerbare manier van kwaliteitscontroles.

Middels de dossiervorming van de borger die hij levert aan de opdrachtgever en de gemeente, geeft hij aan hoe aan de wettelijke eisen en de wensen van de opdrachtgever wordt voldaan.

Nu hoor ik u de vraag stellen: maar wat als er nu niet voldaan wordt aan de eisen en wensen, wat doet de kwaliteitsborger  dan?

In zijn inspectieplan heeft de kwaliteitsborger aan gegeven op basis van risico-analyse van het bouwwerk, zijn inspectie en het (kwaliteits-) kundig werk van de aannemer, hoe vaak hij waarop en wanneer gaat controleren. Hij zal veel documenten en verificatierapporten opvragen bij de aannemer en toeleverende adviseurs om aantoonbaar te krijgen dat aan de wettelijke eisen en wensen van de opdrachtgever wordt voldaan. Indien de aannemer dreigt niet te gaan voldoen aan een eis, zal hij hierop tijdig door de borger worden aangesproken. De aannemer heeft tijd en ruimte genoeg om dat zijn schip bij te sturen en weer op de kwaliteitskoers te houden.

Indien toch mocht blijken dat er niet wordt voldaan aan de wettelijke eisen, zal de kwaliteitsborger geen verklaring afgeven. Zonder deze verklaring zal de gemeente het bouwwerk niet vrij geven voor ingebruikname. De verwachting is dat dit niet zal gebeuren. De opdrachtgever en aannemer zullen er zeker voor laten zorgen dat aan alle wettelijke eisen zal worden voldaan om de positieve verklaring van de kwaliteitsborger te ontvangen.

Met deze verklaring gaat de opdrachtgever samen met het dossier naar de gemeente om aantoonbaar te laten zien dat aan de vergunningsvereisten en de wet is voldaan, om zo de sleutel in het slot te kunnen steken om zijn bouwwerk te kunnen betreden.

De volgende episode gaat over: Hoe word ik kwaliteitsborger?

Heeft u vragen over de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen stel u vraag via info@rowiq.nl of kijk op rowiq.nl

Raymond von den Benken, Adviseur kwaliteit ROWIQ Advies